Hizmet, genel olarak bir ihtiyacı karşılamak veya bir amaç için bir faaliyet veya işlemin sunulmasıdır. Mal üretmek veya ticaret yapmak gibi fiziksel ürünlerin aksine, hizmetler genellikle doğrudan insan etkileşimine dayalıdır. Örneğin, restoranlarda yemek servisi, turizm sektöründe rehberlik, sağlık sektöründe tedavi hizmetleri gibi birçok farklı sektörde hizmetler sunulmaktadır. Hizmetler, ekonomik büyümenin önemli bir bileşeni olarak kabul edilmekte ve ülkelerin milli gelirlerinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Yurtdışında bulunan kuruluşlara veya kişilere yurt içinde sağlanan hizmettir. Tarım ve sanayi sektörü ile hizmet sektörü ticaret sektörlerinin en önemli parçalarını oluşturmaktadırlar.
Hizmet sektörü dünyadaki refah seviyesini ve ülkelerin gelişmişlik düzeylerine katkı sağlayan en önemli sektörlerden biridir. Karşılıklı etkileşim içerisinde üretilen hizmet üretimi, talep ve arz arasındaki dengeyi koruyabilmek adına hizmetin işleve girmesini sağlamaktadır.
Hizmet sektörü türleri
- Eğitim
- Hukuk
- Turizm
- Sağlık
- Spor
- İnşaat
- Lojistik
- Yönetim danışmanlığı
- Yeşil hizmetler
- Fuar
- Gayrimenkul
- Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri
Sadece gelişmiş ve kendini tamamlamış ekonomilerde değil, gelişmekte olan ülkelerde de önemi artmaya başlayan hizmet sektörü, ticaret açısından kendi payını artırmaya devam etmektedir. Hizmet sektörü, ekonominin gelişimine katkıda sağlayan en önemli sektörler arasına girmiş ve en hızlı artışa sahip olan sektör olmuştur. Dünya ekonomisine katkısının sanayi ve tarım sektöründen daha hızlı bir şekilde katkı sağlamış ve önemini artırmıştır. O ülkenin gelir seviyesinin ve refahın artması hizmet sektörünün artışını da hızlandıran faktörlerdendir. Özellikle gelişmiş ülkelerde son yirmi yıl içinde hizmet üretimi %70 civarına ulaşmıştır. Yeni sektörlere açılım yeni iş olanaklarına yol açmış ve bu da hizmet sektörünün artışının hızlanmasına sebep olmuştur.
Hizmet ihracatı ülkeye sürdürülebilir döviz kazandırmak açısından büyük önem taşımaktadır. 2021 yılında hizmet ihracatı 24,9 milyar dolardan 34,8 milyar dolara yükselmiştir. Tabloda en çok turizm sektörü hariç hizmet ihracatı yapılan ülkelerin ihracat rakamlarını görebilirsiniz.
Ülkeler | 2021 |
İhracat | |
Milyon $ | |
Toplam | 34.777 |
Almanya | 4.130 |
ABD | 3.770 |
Birleşik Krallık | 1.900 |
Irak | 1.654 |
İsviçre | 1.182 |
Fransa | 1.178 |
Rusya Federasyonu | 1.138 |
İtalya | 966 |
Hollanda | 912 |
İrlanda | 893 |
2021 yılında hizmet ihracatında en çok ticaretin gerçekleştiği ülke grubu Avrupa Birliği ülkeleri olmuştur. İthalat ve ihracat seviyelerinin yakınlık gösterdiği ve diğer ülke grupları ile arasındaki farkın bu kadar büyük olması da Türkiye’nin hedef pazarını Avrupa’ya yöneltmiştir.
Hizmet sektöründe en çok ihracatı yapılan tür, turizm sektörü hariç, taşımacılıktan oluşmaktadır. Tabloda hizmet türlerine göre dağılımı verilmiş, hizmet ihracatı rakamları yüksek olan türleri görebilirsiniz.
Hizmet Türleri |
| Milyon $ |
İhracat | İthalat | |
2021 | 2021 | |
Toplam | 34.777 | 27.943 |
Taşımacılık | 24.420 | 10.923 |
Navlun | 12.835 | 8.724 |
Havayolu taşımacılığı | 12.651 | 2.309 |
Yolcu | 7.072 | 445 |
Yolcu | 7.055 | 444 |
Diğer taşımacılık modları | 6.167 | 1.202 |
Navlun | 5.549 | 1.060 |
Deniz taşımacılığı | 5.461 | 7.372 |
Navlun | 4.604 | 396 |
Diğer | 4.514 | 1.755 |
Diğer iş hizmetleri | 3.521 | 6.008 |
Diğer | 2.778 | 103 |
Navlun | 2.681 | 7.268 |
Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri | 2.567 | 3.261 |
Teknik hizmetler, ticaretle ilgili hizmet ve diğer iş hizmetleri | 2.181 | 2.890 |
Bilgisayar hizmetleri | 2.067 | 2.203 |
Turizm sektöründeki gelirler ise bir önceki yılın iki katına çıkarak 24 milyar 482 milyon 332 bin dolardan oluşmaktadır. 2021 yılının ilk iki çeyreğinin stabil bir ilerlemede olup üçüncü ve dördüncü çeyreğinde turizm gelirinin arttığı görülmektedir. Özellikle yaz aylarında turizm sektörü Türkiye’nin Hizmet ihracatında önemli bir yere sahiptir.
Sağlık turizminin de hizmet sektöründe önemli bir yeri bulunmaktadır. 2021 yılında 670.730 kişi sağlık hizmeti almış ve buradan elde edilen gelir 1.726.973 bin doları tutarında gerçekleşmiştir. Bu miktar 2022 yılında 1.926.094 bin dolara çıkmıştır.
Görüldüğü üzere Türkiye’nin ihracat hacmi yalnızca üretime dayalı sektörlerden oluşmamaktadır. Hizmet İhracatı Türkiye’nin İhracat rakamlarında önemli bir yere sahiptir. Hizmet ihracatı gerek üretim, lojistik gibi süreçlere dahil olmaması sebebiyle gerekse nitelikli insan gücünü ön plana çıkarmasıyla ihracatı yapılan nitelikli sektörler arasında yer almaktadır.
BM Dış Ticaret Danışmanlık ve Proje Geliştirme olarak yalnızca üretim sektöründe faaliyet gösteren firmalara danışmanlık hizmeti sunmuyoruz. Aynı zamanda Hizmet İhracatı alanına giren sektörlerde de deneyimli ekibimizle ihracata başlamak veya ihracat hacmini arttırmak adına Sürdürülebilir İhracat hedefli danışmanlık hizmeti sunmaktayız. Siz de faaliyet gösterdiğiniz Hizmet İhracatı sektörleri ile ilgili İhracat Danışmanlık veya Özerk İhracat Departmanı hizmetlerimizden yararlanmak isterseniz bizlere iletişim kanallarımız üzerinden ulaşabilirsiniz.
